Porady prawne

Można odzyskać VAT z faktur sprzed rejestracji

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego jest jedną z kluczowych zasad systemu podatku VAT. Należy zwrócić uwagę, że prawo to przysługuje podatnikowi w zakresie w jakim nabywane towary i usługi wykorzystywane są do działalności opodatkowanej z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w ustawie. W związku z taką konstrukcją przepisu podatnicy zastanawiają się czy podatek VAT od wydatków na towary i usługi poniesione przed rejestracją dla potrzeb tego podatku może być odliczony już po dokonaniu rejestracji. Tematyką tą zajął się ostatnio Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 8 kwietnia 2022 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.62.2022.2.KP.

Stan faktyczny

Wskazana interpretacja dotyczyła podmiotu, który dokonał zakupu apartamentu z przeznaczeniem na prowadzenie działalności w zakresie wynajmu krótkoterminowego. W związku z dokonanym zakupem wnioskodawca dokonał wpłat zaliczek, które zostały udokumentowane fakturami. W związku z tym, że podmiot od początku planował przeznaczyć zakupiony apartament do prowadzenia działalności opodatkowanej VAT, zwrócił się do Dyrektora KIS z pytaniem czy może dokonać wstecznej rejestracji i dokonać odliczenia podatku VAT za okres sprzed rejestracji.

Stanowisko Dyrektora KIS

Organ podatkowy w wydanej interpretacji stwierdził, że ustawodawca umożliwił podatnikowi odliczenie podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. W tym zakresie zwrócono szczególną uwagę, że w art. 88 ust 4 ustawy o VAT nie zostało wskazane, że podatnik nie może dokonać odliczenia VAT w związku z brakiem posiadania statusu czynnego podatnika VAT w momencie otrzymania faktury. Innymi słowy podmiot w zakresie, w jakim nabyte towary wykorzystuje do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby zrealizować to uprawnienie musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

W uzasadnieniu interpretacji organ powołał się na korzystne w tym zakresie orzeczenia TSUE w sprawie C-400/98, gdzie Trybunał stwierdził, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Podobne stanowisko TSUE zajął w sprawach C-268/83 oraz C-110/94.

Istotne jest by w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R wnioskodawca wybrał jako pierwszy okres rozliczeniowy, ten okres, w którym otrzymał pierwszą fakturę, czyli poniósł pierwsze wydatki na działalność opodatkowaną. Podatnik powinien także dokonać korekty tego okresu celem odzyskania kwoty podatku VAT naliczonego.

Komentarz

Interpretacja wydana w indywidualnej sprawie potwierdza dotychczasowe korzystne dla podatników stanowisko fiskusa w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych przed rejestracją na potrzeby VAT, które to wydatki związane są z działalnością opodatkowaną firmy. Jest to szczególnie istotne dla podmiotów, które ponoszą duże koszty związane z rozpoczęciem działalności i jej utworzeniem, a zastanawiają się, czy wydatki, które ponoszą mimo braku rejestracji na VAT dają prawo do odliczenia VAT naliczonego. Podobne stanowisko można znaleźć w szeregu innych interpretacji. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2019 r., sygn. 0114-KDIP1.3.4012.693.2018.1.MK, która również dotyczyła zakupu apartamentu przeznaczonego na działalność opodatkowaną.

Należy także zwrócić uwagę, że podatnik rejestrując się jako podatnik VAT czynny od okresu przeszłego, zobowiązany będzie do złożenia deklaracji podatkowych za okres kiedy jest podatnikiem VAT czynnym. W związku z tym w praktyce podatnicy decydujący się na rozliczenie VAT naliczonego od wydatków poniesionych przed rejestracją, wybierają kwartalną metodę rozliczeń VAT, aby mieć więcej czasu na odliczenie VAT i nie składać przeszłych deklaracji.

Na marginesie należy zwrócić także uwagę, że decydując się na zakup apartamentu oraz odliczenie VAT naliczonego należy przeanalizować konsekwencje związane ze sprzedażą takiego apartamentu. Co do zasady w sytuacji sprzedaży lub „wyciągnięcia” apartamentu z firmy, konieczne będzie rozliczenie podatku VAT należnego i zapłata dużego zobowiązania z tytułu VAT. Dodatkowo najem takiego obiektu powinien być czynnością opodatkowaną tj. zastosowanie znajdzie ustawa o VAT przez co koszt czynszu ulegnie zwiększeniu. Zatem w przypadku apartamentów przeznaczonych na wynajem, analiza podatkowa powinna być wykonana w sposób indywidualny i kompleksowy, przedstawiając wszystkie konsekwencje zastosowanego modelu.

Autor: Robert Nogacki, właściciel Kancelarii Prawnej Skarbiec specjalizującej się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców

Branża prawnicza

Fakt istnienia konkurencji na rynku usług prawnych nie oznacza, że nie można osiągnąć na nim sukcesu. Rynek ten jest, nadal daleki od nasycenia i cały czas wykazuje znaczny potencjał rozwojowy. Prawnicy powinni jednakże wypracować rozwiązania, które pomogą im w jego optymalnym zagospodarowaniu. Pierwszym krokiem powinna być próba znalezienia przez prawników odpowiedzi na następujące pytania: 1) jaka jest moja pozycja konkurencyjna i w jaki sposób chciałbym budować przewagę konkurencyjną?; 2) co mógłbym zaoferować klientowi i czy potrafię sprostać jego oczekiwaniom? To właśnie drugie pytanie, stawiające w centrum uwagi klienta, jest kluczowe. Obserwacja rynku usług prawnych pozwala jednak stwierdzić, że nie zawsze taką strategię przyjmuje większość prawników.

Prawnicy są coraz częściej zmuszeni do konkurowania o nabywców, a co za tym idzie – rośnie ich zainteresowanie możliwościami uzyskania i utrzymania przewagi konkurencyjnej na rynku. W Polsce zauważalny jest deficyt naukowych opracowań poświęconych usługom prawnym. W ciągu ostatnich dziesięciu lat zauważyć można wzrost zainteresowania praktyków szeroko pojętym zarządzaniem kancelarią prawną, jednakże wspomniane wyżej kwestie podejmowane są rzadko albo też wybiórczo w opracowaniach podbudowanych teoretycznie, co sprawia, że praktycy metodą „prób i błędów” starają się rozwiązywać pojawiające się przed nimi problemy dotyczące zarządzania kancelarią. Świadczy to o niewykorzystanym potencjale badawczym tej tematyki.

Według liczby mieszkańców przypadających na jednego prawnika wśród krajów Unii Europejskiej w 2015 roku Polska zajmowała 13 miejsce na 28. Jeden prawnik przypadał w Polsce na 728 obywateli, podczas gdy w Hiszpanii na 189, we Włoszech na 250, Grecji na 255 obywateli. Podkreślić jednak należy,  iż są w Unii Europejskiej kraje, w których liczba prawników w stosunku do liczby obywateli jest jednak istotnie mniejsza (np. w Finlandii, ponad 3,5-krotnie mniejsza niż w Polsce).

Średnia dla 28 krajów Unii Europejskiej wynosi 1 prawnik na 431 mieszkańców, co oznacza że w średnia liczba prawników w UE w stosunku do liczby mieszkańców jest prawie dwukrotnie wyższa (170%) niż w Polsce.

Im więcej prawników w stosunku do liczby mieszkańców tym najczęściej bardziej liberalne zasady uzyskiwania uprawnień zawodowych.

Co zapewne nikogo nie zaskakuje patrząc na tabelę, najbardziej liberalny model uzyskiwania uprawnień prawniczych w UE jest w Hiszpanii. Przez lata (2002-2011) Hiszpania jako w zasadzie jedyna spośród państw Unii Europejskiej nie wymagała od starających się o dostęp do adwokatury jakichkolwiek wymogów praktyki czy weryfikacji wiedzy. Do hiszpańskiej palestry można było wstępować bez odbycia obowiązkowej aplikacji. Praktyka adwokacka była otwarta dla wszystkich absolwentów prawa, którzy zajmowali się zawodowo udzielaniem porad prawnych, reprezentowaniem oraz obroną stron we wszelkiego rodzaju postępowaniach. By móc wykonywać zawód, należało także uzyskać członkostwo w jednej z lokalnych izb adwokackich.

Do najpopularniejszych zawodów prawniczych należą: adwokat, radca prawny, komornik, sędzia, notariusz oraz prokurator. Aby móc je wykonywać konieczne jest odbycie wieloletniej aplikacji oraz zdanie egzaminów państwowych, które pozwalają na wpis do odpowiedniego rejestru.

Wymienione zawody cieszą się wciąż niesłabnącym zainteresowaniem ze strony młodych osób, a jednocześnie są cenione przez społeczeństwo. Warto dodać, że w świetle przepisów ustawowych należą one do tzw. zawodów regulowanych, a więc takich, które można wykonywać wyłącznie po spełnieniu wspomnianych już warunków. Ponadto, są one zawodami zaufania publicznego, a więc co do zasady ich reprezentanci nie mogą robić czegoś, co godziłoby w powagę wykonywanej profesji, w tym było niezgodne z przyjętymi normami społecznymi.

Przedstawiciel zawodu prawniczego nie może między innymi łączyć jego wykonywania z prowadzeniem dodatkowych biznesów czy pracować jednocześnie w innej branży.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *